Maak kennis met het persoonlijk ontwikkelingsprogramma Project Senegal

Aanbod:

• 10-daagse therapeutische begeleiding te Senegal

vertrek 17/06/2025 – terugkomst 27/06/2025

• intensieve 1 op 2 psychotherapeutische begeleiding/coaching/mentoring door professioneel opgeleide psychotherapeuten
• zelfreflectie, ‘self-experience’ oefeningen, traumabegeleiding, groepswerk, opstellingen, mediatie, fysieke activiteiten maar ook veel RUST,…
• therapeutisch programma onder leiding van klinisch psycholoog-psychotherapeut
• verblijf in B&B Casa Louka (de volledige B&B is exclusief voor de deelnemers, er zijn geen andere klanten) www.casalouka.com

Doelgroep – symptomatologie:

• Voel jij dat je niet voldoet aan de verwachtingen van de buitenwereld?
• Voel jij je vaak alleen en niet begrepen?
• Twijfel je aan je identiteit en wie of wat je eigenlijk wilt zijn?
• Heb je het gevoel dat niemand je begrijpt? Ook je therapeut niet?
• Heb jij je studie of werk daardoor on hold moeten zetten en voel je je daardoor nog meer gefaald?
• Vergelijk je je vaak met leeftijdsgenoten of brussen die het volgens jou veel beter doen dan jij?
• Heb je het gevoel dat enkel lotgenoten jou nog begrijpen waardoor je het meeste tijd met hen doorbrengt (fysiek of online)?
• Heb je daardoor wel eens het gevoel dat je er beter niet meer kan zijn zodat je niemand meer tot last bent?
• Twijfel je aan je zelfvertrouwen of aan hoe de buitenwereld jou waarneemt?
• Heb je wel eens het gevoel dat je jezelf niet meer graag ziet en dat je niet veel waard bent?

Doelgroep – profiel:

• leeftijd 20-30 jaar
• in ambulante begeleiding
• op een wachtlijst voor opname of op een wachtlijst tussen observatie en behandeling
• net na een ontslag uit psychiatrie
• geen suïcidale ideatie/pogingen 3 maanden voor afreis; geen psychoses; geen verslavingsproblematiek; geen symptomen van schizofrenie
• delen van medisch/psychofarmacologisch dossier
• intakegesprek cliënt en eerstelijnsnetwerk waarbij wij ‘aanvoelen’ dat deze therapeutische reis een meerwaarde kan zijn (en de kans op een succeservaring mogelijk is)
• contact met behandelend/begeleidend arts/psychiater voor akkoord
• contact met context
• persoonlijkheidsvragenlijsten; wetenschappelijke ROM
• groepssamenkomsten voor afreis
• na-traject (life/online, individueel/groep)

Waarom in Senegal?

Een belangrijke reden om het project in Senegal, eerder dan in ergens in België, te organiseren, zou kunnen liggen in de kracht van een onbekende, stimulerende omgeving die jongeren uit hun dagelijkse context haalt. Immers, zulk een verandering kan hen helpen om makkelijker los te komen van vaste denkpatronen, negatieve invloeden en, bovenal, van triggers die welzijnsbeïnvloedend werken. Jongeren kunnen er zich, naar we hopen, makkelijker openstellen en op een andere manier contact maken met zichzelf en anderen, dan in een omgeving die hen dagelijks herinnert aan welbepaalde stressfactoren.

Bovendien noopt een natuurlijke, authentieke omgeving, alwaar de levensstijl van de plaatselijke bevolking danig verschilt met de onze, tot diepe vormen van zelfreflectie. Afrikaanse culturen bieden daarenboven vaak een gemeenschapsgerichte benadering, waarin gastvrijheid (teranga in het Senegalees) en verbondenheid centraal staan. Dit kan waardevolle inzichten bieden in zelfzorg en verbinding met anderen, zeker binnen de unieke structuur van het project en de begeleiding van ervaren therapeuten.

Daarnaast biedt het werken met lokale middelen, en in een andere cultuur, een kans voor jongeren om persoonlijke veerkracht te ontwikkelen en aanpassingsvermogen te versterken.

Senegal biedt immers rijke mogelijkheden om de lokale cultuur, natuur en gemeenschaps-waarden actief in te zetten als onderdeel van het therapeutische proces.

Door activiteiten te organiseren met lokale gemeenschapsleden, zoals gezamenlijke maaltijden of workshops, kunnen de cliënten kennismaken met waarden als gastvrijheid, verbondenheid en samenwerking. Dit creëert een gevoel van inclusie en kan hen helpen om zich opener op te stellen en deel te voelen van een groter geheel.

In Senegal zijn er verder diverse rituelen en tradities die gericht zijn op reflectie, gemeenschap en balans. Denk aan traditionele muziek, dans, of een bezoek aan spirituele of heilige plekken. Deze kunnen als therapeutische hulpmiddelen worden gebruikt, waarbij jongeren worden aangemoedigd om hun eigen betekenissen en inzichten te ontdekken.

De natuurlijke omgeving met stranden, bossen en savanne die Senegal rijk is, kan eveneens ingezet worden. Door de cliënten mee te nemen naar rustige, inspirerende plekken in de natuur, kunnen ze reflecteren in een omgeving die rust uitstraalt en hen uitdaagt tot introspectie. Stiltemomenten, mindfulness-sessies en meditatie in deze setting kunnen krachtige tools zijn voor zelfonderzoek.

Traditionele Senegalese kunst, kan therapeutisch worden ingezet om gevoelens te uiten en persoonlijke verhalen te verkennen. Het werken met de handen helpt cliënten vaak om emoties te verwerken op een niet-verbale manier, wat soms minder confronterend, laagdrempeliger en meer bevrijdend kan zijn.

Regelmatige reflectiemomenten (eventueel na confronterende bezoeken aan lokale schooltjes/weeshuizen/armoede,…) doen de cliënten nadenken over de verschillen en overeenkomsten tussen hun eigen leefwereld en die van Senegal. Deze observaties kunnen hen helpen om inzicht te krijgen in hun eigen culturele normen en waarden en hoe die hun gedrag en denkwijze beïnvloeden.

Lokale mentoren die ervaring hebben met sociale en emotionele ondersteuning kunnen een rolmodel zijn en de cliënten helpen om met andere ogen naar hun uitdagingen te kijken. Dit versterkt de idee van diversiteit in veerkracht en geeft hen praktische voorbeelden van zelfzorg en aanpassing.

Welke instrumenten worden aangewend voor pre – en postmeting?

1. Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ): Dit is een veelgebruikt screeningsinstrument voor jongeren. Het meet emotionele symptomen, gedragsproblemen, hyperactiviteit, problemen met leeftijdgenoten en prosociaal gedrag. De SDQ is kort en goed gevalideerd voor gebruik in verschillende contexten.
2. Beck Depression Inventory (BDI): Deze zelfrapportagevragenlijst meet depressieve symptomen, waaronder stemmingsproblemen, hopeloosheid en het vermogen om van dingen te genieten. Ze geven goed inzicht in de mate van somberheid of depressie vóór zowel als na de interventie.
3. Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC): Deze schaal meet de mate van veerkracht. Omdat een ervaring in Senegal naar we hopen bijdraagt aan het ontwikkelen van veerkracht en aanpassingsvermogen, kan deze schaal nuttig zijn om veranderingen hierin vast te stellen.
4. State-Trait Anxiety Inventory (STAI): Deze meet zowel de tijdelijke toestand van angst als de meer aanhoudende persoonlijkheidseigenschap ervan. Dit kan nuttig zijn om te zien of het programma helpt om angst te verminderen.
5. KIDSCREEN-52: Dit meet de kwaliteit van leven en psychisch welzijn bij jongeren en kijkt naar dimensies zoals fysiek welzijn, psychologisch welzijn, autonomie, sociale relaties, en school. Aangezien het verblijf in een andere cultuur hun welzijn kan beïnvloeden, is KIDSCREEN-52 een waardevolle aanvulling.
6. Youth Outcome Questionnaire (Y-OQ): Dit is een veelgebruikte vragenlijst in jeugdzorg en meet symptomen en functioneren in verschillende domeinen, zoals sociaal functioneren en distress, en is specifiek gericht op evaluaties voor jongeren.
7. MMPI-3 (wel tijdsintensief)
8. Big Five Inventory (korter dan MMPI en beter geschikt voor jongeren van verschillende culturele achtergronden).
9. persoonlijke groei – en evaluatie dagboeken

Hoe nazorg aanbieden

Nazorg is cruciaal om de impact van een project zoals dat in Senegal blijvend te maken en de cliënten de best mogelijke ondersteuning te bieden na hun terugkeer. Hier zijn enkele stappen en methoden die we zouden kunnen overwegen om effectieve nazorg te bieden:

1. Individuele en groepsfollow-up sessies: Periodieke, gestructureerde follow-up sessies zowel individueel als in groep, na terugkomst. Deze sessies kunnen online of fysiek plaatsvinden en bieden de deelnemers een veilige ruimte om te reflecteren over hun ervaringen in Senegal, het effect op hun welzijn en de uitdagingen die ze thuis weer tegenkomen. Hierbij starten we met een intensieve follow-up (bv. wekelijkse of tweewekelijkse sessies) en zal er geleidelijk aan afgebouwd worden. Individuele therapeutische ondersteuning kan steeds op parallelle wijze worden aangeboden.

2. Mentorschap en peer-support: We overwegen om een mentor- of buddy-systeem in te richten waarbij de cliënten elkaar kunnen ondersteunen. Peer-support is vaak heel effectief omdat cliënten vaak opener zijn in relatie tot leeftijdsgenoten. Bovendien kan het hen helpen een blijvend gevoel van gemeenschap te ervaren. Dit systeem kan ook virtueel worden gefaciliteerd.

3. Therapeutische tools voor zelfreflectie en zelfzorg: We bieden de cliënten hulpmiddelen aan die ze zelfstandig kunnen gebruiken, zoals een online platform of een app met zelfreflectievragen, ademhalingsoefeningen, of mindfulness-technieken die ze tijdens en na het project kunnen gebruiken. Zo hebben ze tools voorhanden om hun emoties te reguleren en stress te verminderen, zonder dat ze steeds contact hoeven te zoeken.

4. Toegang tot online hulpverlening: Verder wordt er gekeken of de cliënten laagdrempelig toegang kunnen verkrijgen tot een vorm van online hulpverlening. Dat kan via een beveiligd platform waar ze direct contact kunnen leggen met hun therapeut of een andere begeleider als ze ondersteuning nodig hebben. Voor velen is de drempel voor digitale hulpverlening minder hoog dan voor fysieke afspraken, wat terstond de nazorg laagdrempeliger maakt.

5. Follow-up evaluaties: We gebruiken vragenlijsten, zoals enkele diagnostische instrumenten uit de pre- en postmetingen, om hun psychologisch welzijn te blijven monitoren. Dit kan bijvoorbeeld na drie en zes maanden om te beoordelen of er verbetering is dan wel of verdere ondersteuning noodzakelijk wordt geacht.

6. Inzet van familie of steunfiguren: Een aanbod van psycho-educatie aan ouders of steunfiguren van de cliënten is onzes inziens onontbeerlijk om het (verhoopte) gegenereerde therapeutisch effect te bestendigen. Een sessie met ouders of steunfiguren kan helpen om hen beter voor te bereiden op de ondersteuning die zij kunnen bieden na terugkeer. Ook kan er gekeken worden om hen toegang te geven tot enkele resources.

7. Opfrissessies of terugkomdagen: We organiseren een ‘terugkomdag’ of opfrissessies. Dit om ervaringen te delen en opdat de cliënten herinnerd worden aan de vaardigheden die ze in Senegal hebben geleerd. Dit kan helpen om een gevoel van verbondenheid te hernieuwen en de impact van het project te bekrachtigen

Door een combinatie van deze stappen te integreren in de nazorg, beogen we een duurzaam netwerk te creëren dat de cliënten blijft ondersteunen bij de terugkeer naar hun dagelijkse omgeving en leefwereld.

Gaan de cliënten het niet aanzien als een leuk reisje?

Neen! En wel omwille van volgende redenen:

1. Het opzet is doelgericht en therapeutisch: Er wordt een sterk gestructureerd programma gevolgd, met dagelijkse therapie- en reflectiemomenten onder leiding van gekwalificeerde therapeuten. Dit schema zorgt ervoor dat de activiteiten, gesprekken, en zelfs de vrije tijd binnen een therapeutisch kader vallen. Er is een duidelijke agenda en doelstellingen voor emotionele groei en zelfreflectie, wat niet het geval is bij een reguliere reis.

2. Er is een bewezen therapeutisch effect van omgevingsverandering: Onderzoek wijst uit dat het doorbreken van de dagelijkse routine en het verplaatsen naar een andere cultuur en omgeving bevorderlijk kan zijn voor mentale veerkracht en psychologische verandering. Een andere omgeving maakt het vaak makkelijker om oude patronen te doorbreken, wat een belangrijke motivatie is om het project in Senegal te organiseren in plaats van dicht bij huis.

3. Er speelt een belangrijke culturele en sociale component: De reis biedt meer dan een vakantie-ervaring; het project is erop gericht de cliënten in contact te brengen met andere waarden en gemeenschapsrituelen in Senegal die een positief effect kunnen hebben op hun zelfbeeld, veerkracht en sociale vaardigheden. Dit proces heeft een therapeutische waarde die niet in dezelfde mate aanwezig is in een standaard vakantiesetting.

4. Er worden evaluaties voorzien voor, tijdens alsook na de reis: Door gebruik te maken van diagnostische instrumenten voor en na de reis, en te werken met regelmatige evaluatiemomenten, kan de voortgang van elke cliënt worden gemeten en aangetoond. Het proces maakt hun ontwikkeling en groei inzichtelijk, iets wat niet van toepassing zou zijn bij een gewone reis.

5. Er worden doelen en verwachtingen doorsproken met de cliënt: De cliënten krijgen voor vertrek begeleide oefeningen om hen voor te bereiden op hun persoonlijke doelen binnen de therapie. De nadruk ligt op zelfontwikkeling en het verbeteren van hun psychologisch welzijn. Hierbij is het ons doel dat de deelnemers er zich terdege van bewust zijn dat dit geen gewone vakantie is, maar een intensief traject waarin ze intensief aan de slag gaan met hun uitdagingen.

6. Er is nazorg en langdurige betrokkenheid van de therapeuten: De nazorg na de terugkomst benadrukt dat dit project geen op zichzelf staand evenement is, maar een integraal deel van een langer therapeutisch traject. De cliënten weten dat ze actief verder zullen werken aan de inzichten die ze hebben opgedaan. Dit langdurige engagement zou bij een standaard reis of vakantie helemaal niet aan de orde zijn.

Financiële bijdrage

• Volgende kosten worden integraal gedragen door de:

Belgische Vereniging voor Psychotherapie www.abp-bvp.be

• vliegtuigticket Brussel-Dakar-Brussel
  • transport van en naar de luchthaven (Dakar -> B&B Casa Louka te Saly-Niakh Niakhal ong. 60 km.)
  • verblijf in B&B Casa Louka (inclusief ontbijt)
  • alle therapeutische begeleidingen ter plaatse
  • boottocht voor de Senegalese kustlijn

Eigen bijdrage van 400 € te voldoen aan de organisatie voor:

• enkele groepsexcursies inclusief transport (bv. slaveneiland Gorée, geleid marktbezoek,…)
  • artisanale workhops (klei, dans, djembe,…)
  • enkele groepsmaaltijden

Zelf te financieren:

• kleine middaglunch, avondmaal, drankjes (niet te duur in lokale resto’s of bars)
  • extra excursies indien gewenst (Safari tocht, Quad tour,…)
  • souvenirs

Bijdrage door uw ziekenfonds: (variabel tussen 100 en 240 €)

Afhankelijk van uw ziekenfonds kan een vergoeding voor psychotherapie worden vrijgemaakt. Dit wordt in overleg met onze organisatie besproken.

Contacten:

Tine Slootmans:       tine@argogroepspraktijk.be

Tine Boeykens:        tineboe@telenet.be

Philippe Vrancken:   philippe.vrancken@telenet.be